Geniet de Kansspelautoriteit bevoegdheid bij cryptohandel?

De resultaten van het onderzoek van de Kansspelautoriteit zijn hieronder weergegeven. Hierbij geeft de Kansspelautoriteit aan dat ze in één specifiek geval wel degelijk bevoegdheid geniet. Bovendien kan de Kansspelautoriteit hier verregaande sancties opleggen.

De cryptohandel staat momenteel niet onder controle van een overheidsorgaan. Opdat een overheidsorgaan toezicht zou mogen uitoefenen, moet er dan ook aan een aantal voorwaarden voldaan zijn. Recent onderzocht de Kansspelautoriteit of het investeren in cryptomunten als een kansspel gekwalificeerd zou kunnen worden. Indien dat het geval is, zouden zij immers een juridisch kader hebben om toezicht uit te oefenen op de cryptomarkt. Bovendien zou dat grote gevolgen met zich meebrengen.

Wanneer is er sprake van een kansspel?

Artikel 1 van de Wet op de kansspelen geeft aan wanneer er sprake is van een kansspel. Zo moet er voldaan zijn aan een aantal voorwaarden. In de eerste plaats moet er sprake zijn van een ‘gelegenheid om mede te dingen naar prijzen of premies’. Aan die omschrijving zou eventueel voldaan kunnen worden: een belegger heeft immers als doel om uiteindelijk winst te vergaren.

Wel is het zo dat artikel 1, a, Wet op de kansspelen aangeeft dat de ‘deelnemers in het algemeen geen overwegende invloed’ mogen uitoefenen. De bepaling van de winnaar moet met andere woorden gebeuren ‘door enige kansbepaling’.

Kansspelautoriteit: cryptohandel is geen kansspel

De Kansspelautoriteit heeft intussen aangegeven dat cryptohandel niet als een kansspel gekwalificeerd wordt. Hierbij hecht het voornamelijk belang aan het feit dat een kansspel ‘door enige kansbepaling’ moet geschieden. Koersverloop valt immers niet onder die definitie. Bovendien is het verloop van de koers afhankelijk van het aan- en verkoopgedrag van de bezitters van cryptomunten. Zij kunnen in theorie dan ook een ‘overwegende invloed’ uitoefenen.

Het gevolg van de niet-kwalificatie als kansspel is dat de cryptohandel niet valt onder het aandachtsgebied van de Kansspelautoriteit en dat zij hier dus geen toezicht mogen uitoefenen.

Uitzondering voor piramidespelen

Hoewel bovenstaande uiteenzetting klopt voor de cryptohandel in de brede zin, zal dat niet altijd het geval zijn. De Kansspelautoriteit zal ieder geval immers individueel moeten beoordelen.

Zo geeft de Kansspelautoriteit aan dat er rond cryptomunten ook piramidespelen worden georganiseerd. Het gaat om constructies waarbij deelnemers een inleg doen en waarbij de inleg van de nieuwkomers gebruikt wordt om de winsten van de eerdere inleggers te vergoeden. Vaak is het echter niet duidelijk dat het gaat om een piramidespel. Zo kan het bijvoorbeeld dat men aangeeft dat de gebruikers hardware huren voor het minen van cryptomunten, terwijl het in feite gaat om een piramidespel.

In dergelijke gevallen mag de Kansspelautoriteit wel optreden. Dat is het gevolg van artikel 1a, lid 1, Wet op de kansspelen dat piramidespelen sinds 1998 verbiedt. De Kansspelautoriteit geniet dan ook de bevoegdheid om de aanbieders van zo’n piramidespel sancties op te leggen. Via de website van de Kansspelautoriteit kan iedereen melding maken van een illegaal piramidespel. Eventueel kunnen zij ook een anonieme melding verrichten.

De Wet op de kansspelen geeft overigens aan dat een piramidespel een misdrijf uitmaakt voor zover het opzettelijk werd begaan. In het andere geval gaat het om overtredingen. Voor het bepalen van de strafmaat is ook dat geen onbelangrijk gegeven.