Vordering in cryptovaluta: aanleiding tot faillissement?

Conform de Nederlandse faillissementswet kan een schuldenaar in staat van faillissement worden verklaard indien hij opgehouden heeft te betalen aan een of meer schuldeisers. De vraag stelt zich of de schuldenaar ook een vordering tot faillietverklaring kan instellen indien de schuldenaar zijn vordering in Bitcoins niet betaalde.

Kenmerken van een vermogensrecht

Recent diende de Rechtbank Amsterdam zich over een gelijkaardige vraag uit te spreken. De vordering werd hierbij ingesteld tegen de Bitcoinfabriek Koinz Trading. Het ging om een onderneming waar klanten een deel van hun computersystemen huurden voor het minen van Bitcoins. Het gehuurde computersysteem kregen zij echter nooit te zien en zou zich op een geheime locatie bevinden. De geminede Bitcoins zouden vervolgens door Koinz Trading aan de klanten worden doorgestort. Deze betalingen waren echter al maanden gestopt en er gingen geruchten dat het bedrijf zijn servers had verkocht om andere schuldeisers te betalen.

De Rechtbank Amsterdam maakte hierbij duidelijk dat er voor de faillietverklaring sprake moet zijn van een zogenaamde verifieerbare vordering. Hierbij haalde de Rechtbank Amsterdam aan dat een Bitcoin een overdraagbare waarde vertegenwoordigt waardoor het kenmerken van een vermogensrecht vertoont. Daarop besloot de Rechtbank dat het hier wel degelijk ging om een vordering die voor verificatie in aanmerking komt. De betalingsverplichting in Bitcoins werd door de rechtbank als een civielrechtelijke verplichting tot betaling gekwalificeerd. Hierop verklaarde de Rechtbank Amsterdam Koinz Trading failliet.

Het volledige vonnis kan je hier lezen.

Er moet opgehouden zijn te betalen

Hoewel een vordering in Bitcoins een verifieerbare vordering betreft, moet er bovendien ook sprake zijn van een situatie waarbij de schuldenaar zich in een toestand bevindt waarbij hij heeft “opgehouden te betalen”. Ook dat staat te lezen in artikel 1 van de Faillissementswet. In voorgaand voorbeeld was dat dus het geval, maar waarop baseerde de Rechtbank Amsterdam zich nu net om dat te concluderen?

Een arrest van de Hoge Raad uit 1921 brengt duidelijkheid. Hierbij haalt men aan dat “ophouden te betalen” ruim uitgelegd moet worden. Het gaat hierbij niet alleen om het niet voldoen van geldvorderingen, maar meer algemeen om het niet voldoen van een verbintenis. Betalingsonwil of betalingsonmacht doen hierbij geen afbreuk aan het begrip “ophouden te betalen”.

Conclusie: faillissement ook mogelijk bij vordering in cryptovaluta

Indien voldaan is aan de klassieke voorwaarden van artikel 1 Faillissementswet kan de niet betaling van Bitcoins wel degelijk aanleiding geven tot een faillissementstelling. Het mooie aan dit voorbeeld is dat de jurisprudentie tot die conclusie kwam door verouderde interpretaties aan te grijpen. Waar critici vaak aanhalen dat de Nederlandse wetgeving niet aangepast is aan de cryptowetgeving, geldt in dit geval net het omgekeerde: aan de hand van de juiste interpretatie kan ook de Nederlandse wetgeving voldoen aan de nieuwste ontwikkelingen in het cryptolandschap.